Κερκίδα & Χόρτο: Η αθέατη κουλτούρα πίσω από τον κόσμο των οργανωμένων
Κερκίδα & Χόρτο. Δύο έννοιες που μπορεί να μοιάζουν ξένες μεταξύ τους για έναν εξωτερικό παρατηρητή, όμως για όσους έχουν ζήσει από μέσα την ατμόσφαιρα των οργανωμένων οπαδών στο ποδόσφαιρο, αποτελούν σχεδόν αχώριστο δίπολο. Η μυρωδιά του καπνού από τα καπνογόνα μπλέκεται συχνά με το γλυκό άρωμα της κάνναβης, δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα που δεν περιορίζεται στο γήπεδο αλλά επεκτείνεται στην καθημερινότητα, στη φιλία, στη μουσική και στην κουλτούρα.
Η σχέση των κερκίδων με το χόρτο ξεκίνησε τη δεκαετία του ’80 και του ’90, όταν οι πρώτοι οργανωμένοι οπαδοί άρχισαν να δανείζονται στοιχεία από την punk και τη reggae κουλτούρα. Στις γειτονιές όπου το γήπεδο ήταν το κέντρο της ζωής, το τσιγάρο με κάνναβη έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της προετοιμασίας για τον αγώνα, ένας τρόπος να «χαλαρώσουν τα νεύρα» πριν τις φωνές, τα συνθήματα και την ένταση των 90 λεπτών. Για πολλούς νέους, το χόρτο δεν ήταν απλά μια ουσία αλλά ένας κοινός κώδικας επικοινωνίας, μια τελετουργία που έδεσε τις παρέες γύρω από την ομάδα τους.
Στην Ελλάδα, οι πιο γνωστές συνδέσεις ανάμεσα σε Κερκίδα & Χόρτο καταγράφονται σε οπαδικές κερκίδες μεγάλων συλλόγων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Ιστορίες ακούγονται για την «προθέρμανση» στα πέριξ των γηπέδων, εκεί όπου τα τύμπανα και τα πανό συναντούν το γέλιο, τον καπνό και την αδρεναλίνη. Δεν είναι τυχαίο πως πολλές φορές τα graffiti έξω από τις θύρες περιλαμβάνουν φύλλα κάνναβης, σύμβολα που δηλώνουν την ελευθερία και την αντίσταση απέναντι σε κάθε μορφή ελέγχου.
Στο εξωτερικό, η κουλτούρα αυτή είναι ακόμα πιο έντονη. Στην Ιταλία, οι ultras συνδύασαν από νωρίς το χόρτο με την πολιτική τους στάση, συχνά αντικαθεστωτική. Στην Ισπανία, ιδιαίτερα στη Βαρκελώνη, οι κερκίδες αντλούν έμπνευση από τη reggae και την κουλτούρα της Καταλονίας, όπου το κάπνισμα κάνναβης είναι διαδεδομένο και ανεκτό. Στη Λατινική Αμερική, ειδικά στην Αργεντινή και την Ουρουγουάη, η μυρωδιά της μαριχουάνα είναι σχεδόν αναπόσπαστο στοιχείο των tribunas, με τους οπαδούς να τη συνδυάζουν με χορό, τραγούδι και συνεχή κίνηση.
Η σύνδεση αυτή δεν είναι μόνο χημική ή βιολογική· είναι ψυχολογική. Το χόρτο «κατεβάζει» το άγχος, φέρνει μια αίσθηση χαλάρωσης, ενώ ταυτόχρονα κάνει τη μουσική, τα συνθήματα και την ένταση του παιχνιδιού να μοιάζουν πιο δυνατά, πιο ζωντανά. Για τους οπαδούς που βιώνουν την κερκίδα ως τρόπο ζωής, το να μοιράζεσαι έναν καπνό με τον διπλανό σου έχει το ίδιο βάρος με το να μοιράζεσαι ένα σύνθημα ή μια νίκη.
Δεν είναι τυχαίο ότι πολλά συνθήματα περιλαμβάνουν άμεσες ή έμμεσες αναφορές στο χόρτο. Από το απλό «φέρε κι άλλο χόρτο να καπνίσουμε μαζί» μέχρι πιο δημιουργικές παραλλαγές που μπλέκουν τον έρωτα για την ομάδα με την απόλαυση του καπνού, η κουλτούρα αυτή έχει αποτυπωθεί σε πανό, τραγούδια και graffiti. Η ρυθμική φωνή των οργανωμένων συχνά συνδυάζεται με το κάψιμο καπνογόνων και το μοίρασμα τσιγάρων, δημιουργώντας ένα σκηνικό που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από μια συναυλία reggae ή hip hop.
Η κουλτούρα των οπαδών που καπνίζουν παράγωγα της κάνναβης δεν έρχεται χωρίς αντιπαραθέσεις. Για κάποιους, η χρήση κάνναβης μέσα στις κερκίδες είναι προβληματική, γιατί μπορεί να επηρεάζει την κρίση ή να δίνει λάθος πρότυπα στους νεότερους. Για άλλους όμως, είναι μια αυθεντική έκφραση ελευθερίας, μια απόδειξη ότι οι κερκίδες δεν μπορούν να «καθαριστούν» ή να ομογενοποιηθούν πλήρως από την κοινωνία και το κράτος. Είναι ένας υπόγειος κόσμος, όπου η διαφορετικότητα, η μουσική, ο έρωτας για την ομάδα και η κάνναβη μπλέκονται σε ένα μωσαϊκό που δύσκολα μπορεί να περιγραφεί αν δεν το έχεις ζήσει.
Σήμερα, με τη συζήτηση για την αποποινικοποίηση και νομιμοποίηση της κάνναβης να ανοίγει όλο και περισσότερο, η σχέση Κερκίδα & Χόρτο αποκτά μια νέα διάσταση. Ίσως σε λίγα χρόνια να μη θεωρείται πια ταμπού ή «παραβατική» συμπεριφορά, αλλά μέρος μιας πιο ώριμης κοινωνικής κουλτούρας. Ωστόσο, για εκείνους που χρόνια τώρα ανάβουν τσιγάρα δίπλα σε τύμπανα και σημαίες, η σύνδεση αυτή δεν χρειάζεται καμία κοινωνική σφραγίδα· είναι κομμάτι της ζωής τους, μια άρρηκτη παράδοση που περνά από γενιά σε γενιά.
Η κερκίδα θα συνεχίσει να τραγουδά, να ανάβει καπνογόνα και να διεκδικεί τον χώρο της μέσα στην κοινωνία. Και το χόρτο θα είναι εκεί, πλάι της, ως μια αθέατη αλλά πάντα παρούσα νότα στην ατέλειωτη συμφωνία του ποδοσφαιρικού πάθους.
Αν σας ενδιαφέρει η έγκυρη και σύγχρονη ενημέρωση γύρω από την κάνναβη, εξερευνήστε τα άρθρα του blog της Spirit Strains και μείνετε συντονισμένοι για περιεχόμενο που ξεχωρίζει.
Βρίσκεστε στην Αθήνα, στον Πειραιά ή στο Κολωνάκι; Σας προσκαλούμε να επισκεφθείτε κάποιο φυσικό μας κατάστημα για να γνωρίσετε από κοντά τα προϊόντα μας και να ενημερωθείτε για τις εφαρμογές της κάνναβης στη σύγχρονη ζωή.
