Mary Jane: Η μυστική ταυτότητα της μαριχουάνας από τότε μέχρι σήμερα
Mary Jane είναι ίσως η πιο αναγνωρίσιμη “κωδική” ονομασία που έχει δοθεί στη μαριχουάνα και γενικότερα στην κάνναβη. Η φράση αυτή, αν και μοιάζει να προέρχεται από ένα απλό γυναικείο όνομα, κρύβει πίσω της μια ενδιαφέρουσα ιστορία που συνδέει γλωσσικές μετατροπές, πολιτισμικά ρεύματα και τη συνεχή παρουσία της κάνναβης στην ποπ κουλτούρα. Από τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα μέχρι τη σημερινή ραπ σκηνή και το τραγούδι του Mad Clip, το όνομα Mary Jane παραμένει ζωντανό, συνώνυμο με την ελευθερία αλλά και τη διαρκή κοινωνική συζήτηση γύρω από τη χρήση της.
Η απαρχή της ονομασίας Mary Jane
Η ονομασία εμφανίστηκε αρχικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, στις αρχές του 20ού αιώνα. Προέρχεται από την αγγλική απόδοση του ισπανικού όρου “marihuana” ή “mariguana”, που ήδη χρησιμοποιούνταν για να περιγράψει την κάνναβη. Η λέξη “Maria Juana”, όταν μεταφράστηκε και προσαρμόστηκε στη λαϊκή γλώσσα, μετατράπηκε σε Mary Jane – ουσιαστικά η αγγλοποίηση ενός κοινού μεξικανικού ονόματος. Αυτή η μετατροπή έκανε τον όρο πιο εύκολο να περάσει στη νεανική αργκό της εποχής και να χρησιμοποιηθεί χωρίς άμεσα να παραπέμπει στο φυτό, ειδικά σε περιόδους που η χρήση του βρισκόταν στο περιθώριο ή υπό απαγόρευση.
Η πρώτη χρήση και οι κοινωνικές ρίζες
Οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν το Mary Jane ήταν κοινότητες μεταναστών από το Μεξικό στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη δεκαετία του 1920. Την ίδια περίοδο, η κάνναβη συνδεόταν με τη μουσική τζαζ και την underground κουλτούρα, όπου οι καλλιτέχνες αναζητούσαν ελευθερία έκφρασης αλλά και διέξοδο από κοινωνικούς περιορισμούς. Σταδιακά, ο όρος άρχισε να εξαπλώνεται, περνώντας στη μαύρη κοινότητα, στους μουσικούς και αργότερα σε πανεπιστημιακούς κύκλους. Η Mary Jane έγινε το “μυστικό” όνομα που όλοι καταλάβαιναν, αλλά λίγοι τολμούσαν να αναφέρουν ανοιχτά.
Η Mary Jane στη μουσική και την ποπ κουλτούρα
Με το πέρασμα των δεκαετιών, το όνομα καθιερώθηκε χάρη στη μουσική. Στη δεκαετία του ’60, η ροκ σκηνή, επηρεασμένη από το χίπικο κίνημα, έκανε την κάνναβη και κατ’ επέκταση τη Mary Jane σύμβολο ελευθερίας και αντίστασης στο κατεστημένο. Καλλιτέχνες όπως οι Bob Dylan, Grateful Dead και φυσικά ο Bob Marley, ανέβασαν το όνομα σε παγκόσμια αναγνωρισιμότητα. Η Mary Jane έπαψε να είναι ένα απλό κωδικό όνομα και έγινε πολιτισμικό σύμβολο.
Ακόμα και στα κόμικς ή στον κινηματογράφο, το όνομα αυτό εμφανίστηκε με πιο υπαινικτικό τρόπο. Ο χαρακτήρας Mary Jane Watson στα κόμικς του Spider-Man, για παράδειγμα, έχει θεωρηθεί από κάποιους ως “κρυφή” αναφορά, αν και η Marvel ποτέ δεν το επιβεβαίωσε. Το γεγονός ότι το όνομα κουβαλούσε ήδη βαρύτητα στην ποπ κουλτούρα, έκανε αυτές τις συνδέσεις αναπόφευκτες.
Η χρήση του όρου σήμερα
Στη σύγχρονη εποχή, η Mary Jane έχει παραμείνει ζωντανή μέσα από τη ραπ, την χιπ χοπ και τη νεανική κουλτούρα. Χρησιμοποιείται ευρέως σε τραγούδια, memes, προϊόντα και lifestyle brands που σχετίζονται με την κάνναβη. Το όνομα πλέον έχει σχεδόν θεσμοθετηθεί ως παγκόσμια slang έκφραση για τη μαριχουάνα, είτε σε θετικό είτε σε ειρωνικό πλαίσιο. Παράλληλα, εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη βιομηχανία της κάνναβης – σε χώρες όπου η χρήση της είναι νόμιμη – το χρησιμοποιούν σε branding, παίζοντας με τη νοσταλγία αλλά και την ποπ αναφορά.
Η Mary Jane γίνεται τραγούδι
Στην Ελλάδα, η λέξη μπήκε πιο πρόσφατα στο mainstream λεξιλόγιο, κυρίως μέσω της ραπ και της trap σκηνής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το τραγούδι “Mary Jane” των Ν.Ο.Ε & Mad Clip (RIP), που κυκλοφόρησε περί τα μέσα της δεκαετίας του 2010. Ο πρώτος απόλυτα συνδεδεμένος με τη χρήση κάνναβης, προβαλόμενη τόσο στα κομμάτια όσο και σε vlogs. Ο δεύτερος, γνωστός για τον έντονο και πολυτελή τρόπο ζωής που απεικόνιζε στους στίχους του, χρησιμοποίησε τον όρο για να μιλήσει όχι μόνο για τη σχέση με την κάνναβη, αλλά και για τον τρόπο που η Mary Jane προσωποποιείται ως γυναικεία φιγούρα, μυστήριο και πειρασμός ταυτόχρονα. Η επιτυχία του κομματιού έφερε το όνομα σε ακόμα μεγαλύτερη απήχηση, ειδικά ανάμεσα στη νεολαία, συνδέοντας τη διεθνή αργκό με την ελληνική μουσική πραγματικότητα.
Συμπέρασμα
Η Mary Jane δεν είναι απλώς ένα ψευδώνυμο της κάνναβης. Είναι μια πολιτισμική αναφορά που πέρασε από τα σύνορα, από τις γειτονιές των μεταναστών στη Νέα Υόρκη μέχρι τα φεστιβάλ του Woodstock και από εκεί στην trap σκηνή της Αθήνας. Αντιπροσωπεύει την προσπάθεια των ανθρώπων να βρουν κώδικες επικοινωνίας, να δημιουργήσουν σύμβολα και να δώσουν νέα ζωή σε λέξεις που ξεκινούν από κάτι απλό. Σήμερα, είτε μιλάμε για μουσική, είτε για lifestyle, είτε για κοινωνική συζήτηση γύρω από τη νομιμοποίηση της κάνναβης, η Mary Jane συνεχίζει να εμφανίζεται δυναμικά, υπενθυμίζοντας ότι οι λέξεις συχνά κρύβουν ιστορίες πολύ πιο πλούσιες από όσο φαίνονται.
Αν σας ενδιαφέρει η έγκυρη και σύγχρονη ενημέρωση γύρω από την κάνναβη, εξερευνήστε τα άρθρα του blog της Spirit Strains και μείνετε συντονισμένοι για περιεχόμενο που ξεχωρίζει.
Βρίσκεστε στην Αθήνα, στον Πειραιά ή στο Κολωνάκι; Σας προσκαλούμε να επισκεφθείτε κάποιο φυσικό μας κατάστημα για να γνωρίσετε από κοντά τα προϊόντα μας και να ενημερωθείτε για τις εφαρμογές της κάνναβης στη σύγχρονη ζωή.
